Ӗнер, нарӑс уйӑхӗн 23-мӗшӗнче, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артистки, Чӑваш халӑх артистки Августа Уляндина 50 ҫул тултарнине эпир пӗлтернӗччӗ.
Паян И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн культура керменӗнче юбилей каҫӗ иртнӗ. Унта такам та пухӑннӑ: тӳре-шарапа депутатсем, юрӑ-ташӑ ӑстисем, пултаруллӑ артистӑн тата педагогӑн ентешӗсем. Сӑмах май каласан, «Ҫӗмӗрлесем» ентешлӗхӗн правленине Августа Уляндина ертсе пырать. Ытти район ентешлӗхӗн ертӳҫисем те ӑшӑ салампа пырса ҫитнӗ.
Юбиляра «Ҫӗмӗрле районӗн хисеплӗ ҫынни» ят панӑ. Капла йышӑнӑва Ҫӗмӗрле районӗнчи Депутатсен пухӑвӗнче нумаях пулмасть тишкерсе пӗр саслӑн ырланӑ.
«СССРта туса кӑларнӑ» музей 10 ҫул тултарнӑ. Ҫавна май нарӑс уйӑхӗн 18-мӗшӗнче савӑнӑҫлӑ, ҫав вӑхӑтрах ӗҫлӗ тӗлпулу иртнӗ.
Николай Адёр Фейсбукра пӗлтернӗ тӑрӑх, музея 2011 ҫулта Ҫӗмӗрле районӗнчи Тури Кӑмаша ялӗнчи «Сувар» культура центрӗнче йӗркеленӗ. Уява нумайӑшӗ парнесемпе, СССР тапхӑрӗнчи япаласемпе пынӑ. Ҫӗмӗрле хулинчи туризмпа музейсен центрӗн ертӳҫи Сергей Иванов музей коллективне саламланӑ май асӑнмалӑх парнесем панӑ. Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ художникӗ Миша Григорян ӳкерчӗксен галерейине хӑйӗн «Кӑмаша юханшывӗ ҫумӗнчи виҫӗ юман» ӳкерчӗкпе пуянлатнӑ. Музея йӗркеленӗ Николай Адёр та сӑмах каланӑ.
«Эпӗ юрӑҫ тата педагог пулма ҫуралнӑ», – тенӗ вӑл интервьюсенчен пӗринче. Артист ӗҫӗ ҫӑмӑл маррине вӗренме кӗрсен ӑнланнӑ пулин те пӗр суйланӑ сукмакран ун чух та пӑрӑнман, халӗ те ҫаплах.
Сӑмахӑмӑр – Чӑваш Республикин халӑх артистки, Чӑваш Республикин халӑх артистки Уляндина пирки. Ҫӗмӗрле районӗнчи Пӗренеш ялӗнче шӑп та лӑп 50 ҫул каялла ҫут тӗнчене килнӗ вӑл. Артист ӑсталӑхне Чулхулари консерваторире алла илнӗ. Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗнче, «Чӑваш Ен» ансамблӗн илемлӗх ертӳҫинче тӑрӑшнӑ. Халӗ вӑл «Ярды» ансамбле ертсе пырать.
И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университетӗнче Августа Уляндина пулас сцена ӑстисене те туптать.
Пултарулӑх каҫалӑкӗнче унӑн мухтанине те, хурланине те илтме тивнӗ. Критика ӑна пиҫӗхтернӗ ҫеҫ. Августа Уляндинӑна халӑх юратать, кӑмӑлтан йышӑнать.
Ҫак кунсенче республикӑри район-хулара иртнӗ ҫулхи ӗҫ-хӗле халӑхпа пӗтӗмлетеҫҫӗ. Пухусене регион ертӳҫи Олег Николаев хутшӑнать.
Олег Николаев шухӑшланӑ тӑрӑх, кашни муниципалитетӑн хӑйне евӗрлӗхӗ тата малашне аталанма майӗ пур.
«Тӗплӗн хатӗрлесе ҫирӗплетнӗ программӑсене те вӑхӑт иртнӗҫемӗн ҫӗнетмелле. Вӑл е ку ӗҫе пурнӑҫланӑ чухне ҫӗнӗ меслетсемпе усӑ курма пулать», — тенӗ Элтепер.
Кашни муниципалитетӑн хӑйне евӗрлӗ аталанӑвӗ пирки каласан, Ҫӗмӗрле районӗнче М-12 федераци ҫулне тӑвасси пӗлтерӗшлӗ, йӗпреҫсен ял хуҫалӑх тӗллевӗллӗ ҫӗре пусӑ ҫаврӑнӑшне кӗртсе пӗтермелле, красноармейскисем бассейн тӑвасшӑн.
Ҫӗмӗрле районне кайсан Сӑр хӳтӗлев чиккине чавнӑ ҫынсене халалланӑ стеллӑна курма пулать. Ӑна кӑрлач уйӑхӗн 28-мӗшӗнче савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫнӑ.
Палӑртмалла: республикӑра кунашкал стеллӑсем татах пулӗҫ. Чи пысӑк комплекса Куславкка районӗнче, «Атӑл» М-7 ҫул ҫинче, вырнаҫтарӗҫ. Ҫавӑн пекех Шупашкарти «Ҫӗнтерӳ» асӑну паркӗнче, Етерне районӗнчи Ильина Гора ялӗнче палӑксем лартма палӑртнӑ.
Аса илтерер: Чаваш Енре 2021 ҫула Сӑр тата Хусан хӳтӗлев чиккисене чавнӑ паттӑр ҫынсене халалланӑ.
Ҫак кунсенче ҫынсем урамра шӑнса пӑсӑлнӑ тӗслӗхсем йышланнӑ. Вӗсенчен хӑшӗсем ӳсӗр пулнӑ.
Кӑрлач уйӑхӗн 12-мӗшӗнче васкавлӑ пулӑшу машинисен сакӑр ҫын патне ҫитме тивнӗ.
Ҫӗмӗрле районӗнче 79 ҫулти арҫын картишне тухсан ӳкнӗ те тӑрайман. Икӗ сехет выртнӑ вӑл. Кайран ӑна тӑванӗсем асӑрханӑ, тухтӑрсене чӗнсе илнӗ. Канаш районӗнчи 62 ҫулти хӗрарӑм кил хушшине тухсан пуҫ ҫаврӑннипе ӳкнӗ. Ҫитменнине вӑл ӳсӗр пулнӑ. Сивӗре 4 сехет выртнӑ. Унӑн ал сыппине тӑм илнӗ. Канаш хулинче 29 ҫулти арҫын пушмак тӑхӑнмасӑрах ӳсӗр пуҫпа урам тӑрӑх утнӑ.
Республикӑн катастрофа медицинин тата васкавлӑ медпулӑшу центрӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, шар курнисем – 29-89 ҫулти ҫынсем.
Шупашкартан Мускава 6-7 сехетре ҫитейӗн. «Мускав – Чулхула – Хусан» М-12 ҫула хута ярсан ҫапла пулӗ. Проекта ӗнер Ҫӗмӗрле районӗнче сӳтсе явнӑ чухне Чӑваш Ен транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхн министрӗ Владимир Осипов йӗркелӳ ӗҫӗнче хӑш-пӗр ыйту пуррине палӑртнӑ. Тӗслӗхрен, хӑйӑра ӑҫтан турттарасси паллӑ мар.
Машинӑсем хӑвӑрт ҫӳремели ҫул «Европа – Хӗвеланӑҫ Китай» пӗтӗм тӗнчери транспорт маршручӗн пӗр пайӗ пулӗ. Пирӗн республикӑра ку ҫул 94 километр тӑршшӗ пулӗ, Вӑрнар, Ҫӗмӗрле, Йӗпреҫ, Комсомольски, Канаш, Тӑвай районӗсемпе иртӗ.
Ҫулла машинӑсене ҫав ҫул ҫинче пӗр сехетре 130 километр таран хӑвалама май килӗ, хӗлле — 110 километр.
Строительство ӗҫне кӑҫал пуҫӑнмалла, 2021 ҫулхи ҫулла валли туса пӗтермелле.
Кӑрлач уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Ҫӗмӗрле районӗнчи Турхан ялӗнче «Мускав – Хусан» тӳлевлӗ ҫулӑн строительствине сӳтсе явӗҫ. Кун пирки Чӑваш Енри Общество палати пӗлтерет.
Тӗлпулӑва «Автобан» ДСКна, ЧР Транспорт тата Ҫутҫанталӑк министерствисене, Ҫутҫанталӑка сыхлакан прокуратурӑна, Россельхознадзора, Росприроднадзора, общество канашӗсен элчисене, муниципалитетсен администрацийӗсен пуҫлӑхӗсене, МИХ элчисене, вырӑнти халӑха чӗннӗ.
Мероприяти Турхан ялӗнчи культурӑпа кану ҫуртӗнче 13 сехетре пуҫланать. Кӑшӑлвирус сарӑлнине шута илсе вырӑнсем шутлӑ кӑна пулӗҫ.
Тӳлевлӗ ҫул Чӑваш Енре Ҫӗмӗрле, Вӑрнар, Комсомольски, Йӗпреҫ районӗсем урлӑ иртмелле. Пӗтӗмпе - 90 ҫухрӑм. Ҫула 2024 ҫулта туса пӗтерме палӑртнӑ.
Ӗнер, раштав уйӑхӗн 11-мӗшӗнче, Сӑр юханшывӗ урлӑ ҫул тунӑ. Вӑл Чулхула облаҫӗнчи Пильна районӗнчи Наваты ялӗпе ҫыхӑнтарать.
Ҫул тӑршшӗ — 150 метр. Пӑр ҫийӗн каҫмалли ҫула транспорт тата ҫуран ҫӳрекенсем валли сарнӑ. Транспорт виҫи 3 тоннӑран ытла пулмалла мар. Пассажирсене лартма юрамасть.
Юханшыв урлӑ каҫмалли ҫула ҫуркунне сӳтӗҫ.
Чӑваш Енре кӑшӑлвируспа чирлекенсем нумайланнӑран хӑш-пӗр шкула карантина янӑ, теприсене дистанци мелӗпе вӗрентме тытӑннӑ.
Паян, чӳкӗн 27-мӗшӗнче, Вӑрнар районӗнчи, Хӗрлӗ Чутайри шкулсене тете Ҫӗмӗрлери шкул-интерната карантина хупма йышӑннӑ. Кун пирки Роспотребнадзор пӗлтерет.
Аса илтерер: чук уйӑхӗн 24-мӗшӗнченпе Шупашкарти тата Ҫӗнӗ Шупашкарти 9-11-мӗш классенче ӑс пухакан ачасем дистанци мелӗпе вӗренеҫҫӗ. Раштав уйӑхӗнче ку 6-8-мӗш классене те пырса тивме пултарӗ. Аслӑ шкулсенчи тата техникумсенчи студентсене те дистанционкӑна янӑ.
Пӗтӗмӗшле илсен, сывлӑх сыхлавӗн министрӗ Владимир Степанов пӗлтернӗ тӑрӑх, шкулсенче лару-тӑру йӗркеллех.
+9.3 °C